Το βράδυ της Κυριακής 4 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα «ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΜΕΛΑΘΡΟΝ» της Αλεξάνδρειας η ετήσια συνεστίαση των μελών των εκκλησιαστικών συμβουλίων όλων των ενοριών και των συνεργατών της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας.
Στην αρχή ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων έκοψε τη βασιλόπιτα και εν συνεχεία απηύθυνε πατρικούς λόγους για την Μακεδονία μας.
Στο τέλος ο Σεβασμιώτατος και όλοι οι παρόντες συνεργάτες της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας εξέδωσαν ψήφισμα υπέρ της Μακεδονίας μας.
Ακολούθησε παραδοσιακό μουσικό πρόγραμμα.
ΓΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ
ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ
Η ομιλία του Σεβασμιωτάτου :
Τό νέο ἔτος στό ὁποῖο εἰσήλθαμε πρίν ἀπό μερικές ἑβδομάδες καί τό καθιερωμένο ἔθιμο τῆς κοπῆς τῆς βασιλόπιττας πρός τιμήν τοῦ μεγάλου Πατρός τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ἀρχιεπισκόπου Καισαρείας, τοῦ οὐρανοφάντορος, τοῦ ὁποίου τό ἐκκλησιαστικό ἔργο ἀποτελεῖ τό κατ᾽ ἐξοχήν πρότυπο γιά κάθε ἐκκλησιαστική καί ἐνοριακή προσπάθεια μᾶς δίδει καί ἀπόψε τήν εὐκαιρία αὐτῆς τῆς ἑόρτιας συναντήσεως καί συνεστιάσεως, ὅλων ὅσων μέ ποικίλους τρόπους ἐργαζόμασθε καί συνεργαζόμασθε στό γεώργιο τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας ἀλλά καί τῶν οἰκογενειῶν σας σέ μία εὐχάριστη συναναστροφή γιά νά ἀνταλλάξουμε εὐχές καί σκέψεις γιά τή νέα χρονιά ἀλλά καί νά γνωρισθοῦμε καλύτερα μεταξύ μας.
Ἡ Ἱερά μας Μητρόπολη θεωρεῖ αὐτή τήν εὐκαιρία τῆς μεταξύ μας συναντήσεως καί γνωριμίας πολύ σημαντική, καθώς ὅλοι διακονοῦμε στό ἴδιο ἔργο καί ἔχουμε κοινό σκοπό, τήν πρόοδο καί τήν ἐπιτυχία του πρός ὄφελος τῶν ἀδελφῶν μας ἀλλά καί τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Καί πιστεύουμε ὅτι ἡ ἀνταλλαγή ἀπόψεων καί ἰδεῶν μεταξύ τῶν ἐνοριῶν καί τῶν μελῶν τῶν ἐκκλησιαστικῶν συμβουλίων ἤ τῶν Φιλοπτώχων ταμείων ἀποτελεῖ πηγή ἐμπνεύσεως καί γιά τούς ἄλλους καί συγχρόνως κίνητρο γιά περαιτέρω δραστηριοποίηση καί καλῶς ἐννοούμενο ἀνταγωνισμό.
Διότι εἶμαι βέβαιος ὅτι ὅλοι ὅσοι συμμετέχετε στό ἐκκλησιαστικό ἔργο καί στηρίζετε τήν προσπάθεια τῶν κληρικῶν τῆς Ἱερᾶς μας Μητροπόλεως οἱ ὁποῖοι εἶναι οἱ ὑπεύθυνοι τοῦ συνολικοῦ ἔργου πού ἐπιτελεῖται σέ κάθε ἐνορία, συμμετέχετε μέ πολλή ἀγάπη καί μεγάλο ζῆλο καί ἔχει τήν ἐπιθυμία καί τή φιλοδοξία νά προσφέρετε στήν ἐνορία σας ὁ καθένας ἀπό τή δική του θέση εἴτε ὡς μέλη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ συμβουλίου γιά τήν καλύτερη ὀργάνωση καί τόν ἐξωραϊσμό τοῦ ναοῦ σας εἴτε ὡς μέλη τοῦ Φιλοπτώχου ταμείου γιά τήν ἀποτελεσματικότερη συμπαράσταση στούς ἀδελφούς μας πού ἔχουν ἀνάγκη.
Βασική προϋπόθεση ὅμως γιά τήν ἐπιτυχία τοῦ ἐνοριακοῦ ἔργου σέ ὅλους τούς τομεῖς καί σέ ὅλα τά ἐπίπεδα εἶναι ἡ ἁρμονική συνεργασία μεταξύ σας καί μέ τούς ἱερεῖς μας πού εἶναι ὑπεύθυνοι γιά τήν ἐνορία. Χωρίς συνεννόηση καί χωρίς συνεργασία, χωρίς καλή διάθεση καί ἀμοιβαία ἐμπιστοσύνη ἀλλά κυρίως χωρίς διάθεση προσφορᾶς γιά τό κοινό καλό δέν εἶναι δυνατόν νά προοδεύσει καί νά ἀποδώσει καρπούς κανένα ἔργο, πολύ περισσότερο τό ἐκκλησιαστικό ἔργο. Καί ἔχουμε ὅλοι εὐθύνη γι᾽ αὐτό, γιατί τό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, τό ἔργο τῆς κάθε ἐνορίας δέν εἶναι προσωπικό μας ἔργο γιά τό ὁποῖο ἔχουμε νά δώσουμε λόγο μόνο στόν ἑαυτό μας. Τό ἐκκλησιαστικό καί ἐνοριακό ἔργο εἶναι ἕνα ἔργο γιά τό ὁποῖο εἴμεθα ὑπόλογοι ἔναντι τῆς Ἐκκλησίας, τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀδελφῶν μας, γιατί καί μέ τή δική τους βοήθεια καί ἀρωγή καί μέ τά δικά τους χρήματα ἐπιτελεῖται αὐτό τό ἔργο. Γι᾽ αὐτό καί πρέπει νά ἔχουμε ὡς πρώτιστη προτεραιότητα τήν καλή καί διαφανῆ διαχείριση σέ ὅ,τι ἀφορᾶ τά οἰκονομικά ζητήματα, στά πρακτικά θέματα τοῦ ναοῦ καί τοῦ φιλανθρωπικοῦ ἔργου, ἀλλά συγχρόνως προσεκτικοί καί ὑπεύθυνοι καί σέ ὅ,τι ἀφορᾶ τό πνευματικό ἔργο πού γίνεται σέ κάθε ἐνορία, ὥστε ὅλοι μαζί νά δίδουμε τήν καλή μαρτυρία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ στούς ἀνθρώπους γύρω μας, νά δίδουμε τή μαρτυρία τῆς ἑνότητος ἡ ὁποία εἶναι ἀναγκαία καί ἀπαραίτητη πάντοτε, ἰδιαιτέρως ὅμως σήμερα πού ἐκτός τῶν ἄλλων ἡ πατρίδα μας ὑφίσταται καί μία πίεση σέ θέματα πού ἀφοροῦν τήν ἴδια τήν ὑπόστασή της, τήν ἴδια τήν ἱστορία της καί στά ὁποῖα ἔχουμε χρέος νά ἀντισταθοῦμε καί νά μήν ἐπιτρέψουμε νά ὑποχωρήσουμε ἀπεμπολώντας τά δίκαιά μας, τήν ταυτότητά μας, τήν ἱστορία μας καί τό ὄνομά μας γιά τά ὁποῖα θυσιάσθηκαν οἱ πατέρες μας καί ἔχυσαν τό αἷμα τους ὑπομένοντας ἄπειρες δοκιμασίες προκειμένου νά τά διατηρήσουμε καί νά τά ἀπολαμβάνουμε ἐμεῖς ἐλεύθεροι.
Ζοῦμε ὅλοι αὐτές τίς τελευταῖες ἑβδομάδες μέ μεγάλη ἔνταση τό θέμα τοῦ ὀνόματος τῆς Μακεδονίας μας, ἔνταση πού κορυφώθηκε σήμερα μέ τό παλλαϊκό συλλαλητήριο τῆς Ἀθήνας, ὅπου ὅλοι οἱ Ἕλληνες διαδήλωσαν μέ εἰρηνικό τρόπο τή θέλησή τους νά ἀντιταχθοῦν σέ ὅσους θέλουν νά ὑφαρπάσουν τό ὄνομα καί τήν ταυτότητα τῆς Μακεδονίας μας.
Ἡ σημερινή ἡμέρα εἶναι ἡ ἡμέρα τοῦ θανάτου τοῦ μεγάλου ἥρωα τῆς ἑλληνικῆς ἐπαναστάσεως, τοῦ Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, καί τό γεγονός αὐτό δίδει καί σέ μᾶς περισσότερη δύναμη γιά νά ἀντισταθοῦμε στά σχέδια τῶν γειτόνων μας πού μέ τήν ὑποστήριξη κυρίως τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν, οἱ ὁποῖες δέν ἐνδιαφέρονται οὔτε γιά τήν ἱστορική ἀλήθεια οὔτε γιά τά δικαιώματα καί τίς εὐαισθησίες μας, ἀλλά μόνο γιά τά δικά τους συμφέροντα, θέλουν νά κλείσουν ἕνα θέμα πού χρονίζει γιά νά δημιουργήσουν, ὅπως ἰσχυρίζονται, σταθερότητα στήν περιοχή μέ τήν ἔνταξη τῶν Σκοπίων στό ΝΑΤΟ καί τήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση.
Καί ἴσως ὅλα αὐτά μπορεῖ νά ἀκούονται καλά στά αὐτιά κάποιων καί μέσα στή χώρα μας, ἀλλά δέν εἶναι δυνατόν νά ἰσχύσουν, δέν εἶναι δυνατόν νά γίνουν ἀποδεκτά ἀπό ἐμᾶς, δέν εἶναι δυνατόν νά ἐξισωθοῦν τά δικαιώματα τῶν γειτόνων μας γιά τό ὄνομα τῆς Μακεδονίας, τό ὁποῖο ὑπέκλεψε, ὅπως εἶναι γνωστό καί ἱστορικά ἀποδεδειγμένο πρίν ἀπό 70 χρόνια ὁ Τίτο, σέ μία ἐποχή πού ἡ Ἑλλάδα βρισκόταν σέ κατάσταση πού δέν μποροῦσε νά ἀντιδράσει, ἀλλά καί σέ μία ἐποχή πού οἱ περισσότεροι δέν μποροῦσαν νά προβλέψουν τίς ἐξελίξεις καί τή διάλυση τῆς Γιουγκοσλαβίας πού θά συνέβαινε τό 1991 καί θά μᾶς ἔφερνε ἀντιμέτωπους μέ ἕνα πρόβλημα, μέ ἕνα σφετερισμό τοῦ ὀνόματος τῆς Μακεδονίας μας ἀπό ἕνα ἀνεξάρτητο πλέον κράτος, τό ὁποῖο γιά νά δημιουργήσει μία ταυτότητα στόν πληθυσμό του ὄχι μόνο ὑπέκλεψε τό ὄνομα τῆς Μακεδονίας ἀλλά καπηλεύθηκε καί τήν ἑλληνική ἱστορία της, προπαγανδίζοντας ψευδέστατα ὅτι αὐτοί εἶναι ἀπόγονοι τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου καί ὅτι δῆθεν ἀποτελοῦν μαζί μέ τόν μεγάλο Ἕλληνα καί Μακεδόνα στρατηλάτη τό «μακεδονικό» ἔθνος.
Πόσο χονδροειδῆ ψέμματα εἶναι ὅλα αὐτά τό ἔχει ἀποδείξει περίτρανα ἡ ἐπιστήμη, ἡ ἱστορία καί ἡ ἀρχαιολογία. Γιατί ὅλοι αὐτοί πού μιλοῦν γιά δῆθεν μακεδονική, σλαβική, ταυτότητα, γλώσσα καί ἱστορία, τήν ὁποία προσπαθοῦν νά ἀποδείξουν μέ ἀγάλματα καί ὀνόματα ἀεροδρομίων καί πλατειῶν ἀφιερωμένων στόν Μέγα Ἀλέξανδρο, γνωρίζουν καί οἱ ἴδιοι στό βάθος ὅτι δέν ἀνταποκρίνονται στήν ἀλήθεια καί τά λένε ἁπλῶς γιατί βρίσκονται κάποιοι πού τά ἀποδέχονται γιά τό δικό τους συμφέρον, καί γιατί ἀκόμη χειρότερα βρισκόμαστε ἐμεῖς, οἱ Ἕλληνες, πού συχνά εἴμαστε ἐξαιρετικά ὑποχωρητικοί καί εἴμαστε διατεθειμένοι νά διαπραγματευθοῦμε; Γιατί νά διαπραγματευθοῦμε ὅμως; Γιατί μᾶς ἔκλεψαν τό ὄνομα καί θέλουν νά μᾶς κλέψουν καί τήν ἱστορία καί τήν ταυτότητα; Γιατί νά διαπραγματευθοῦμε; Γιατί ὁ στόχος τους ἦταν ἐδῶ καί ἑβδομήντα χρόνια νά δημιουργήσουν μιά σλαβική «Μακεδονία τοῦ Αἰγαίου», καταλαμβάνοντας τήν ἑλληνική Μακεδονία μέ τό πρόσχημα ὅτι δῆθεν μᾶς ἐλευθερώνουν ἀπό τούς Ἕλληνες κατακτητές μας; Πῶς εἶναι δυνατόν νά διαπραγματευόμαστε μέ ἀνθρώπους πού ὑποστηρίζουν τέτοια ἀνιστόρητα ψεύδη, προπαγανδίζοντάς τα μέ τήν ἀνοχή μας ἑβδομήντα χρόνια τώρα. Πῶς εἶναι δυνατόν νά δεχόμασθε μία διαπραγμάτευση μέ μεσολαβητή ἕναν διπλωμάτη, τόν Μάθιου Νίμιτς, ὁ ὁποῖος γιά περισσότερα ἀπό εἰκοσιπέντε χρόνια, σάν πονηρή ἀλεποῦ, ἀντί νά συμβάλλει ἀμερόληπτα σέ μιά δίκαιη λύση, ὑποστηρίζει μεροληπτικά, ἀπροκάλυπτα καί μέ κάθε τρόπο, ὅπως φάνηκε καί ἀπό τίς ὀνομασίες πού πρότεινε πρόσφατα ἀλλά καί μέ τά ὅσα δηλώνει γιά τό ὄνομα τῆς Μακεδονίας καί τῆς ταυτότητός της, τήν ἄλλη πλευρά;
Καί δέν εἴμασθε μόνο ἐμεῖς πού ἀναφερόμασθε στά ἀνυπόστατα αὐτά ψεύδη τῆς προπαγάνδας τοῦ Σκοπίων καί τῶν ὑποστηρικτῶν τους πού ἔχουν τήν ἀρχή τους στήν πολιτική τοῦ Τίτο. Οἱ ἴδιοι οἱ προκάτοχοι αὐτῶν πού τά ὑποστηρίζουν τώρα, μιλοῦσαν ἤδη ἀπό χρόνια γιά τίς ἀνακρίβειες αὐτῆς τῆς προπαγάνδας.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε εὐρύτατα τηλεγράφημα τοῦ ἀμερικανοῦ ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν Ἔντουαρντ Στετίνιους πού στάλθηκε σέ πολλές ἀμερικανικές πρεσβεῖες τόν Δεκέμβριο τοῦ 1944. Ὁ ἀμερικανός ὑπουργός Ἐξωτερικῶν ἐνημέρωνε τότε τούς διπλωμάτες ὅτι «ἡ κυβέρνηση τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν θεωρεῖ ὅτι ἀναφορές ὅπως μακεδονικό ἔθνος, μακεδονική πατρίδα ἤ μακεδονική συνείδηση συνιστοῦν ἀδικαιολόγητη δημαγωγία πού δέν ἀντικατοπτρίζει καμία πολιτική πραγματικότητα καί βλέπει σέ αὐτές τήν ἀναγέννηση ἑνός πιθανοῦ μανδύα πού θά ὑποκρύπτει ἐπιθετικές βλέψεις ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος». Καί συνέχιζε ὅτι «τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν τῆς Ἀμερικῆς παρατηρεῖ μέ μεγάλη ἀνησυχία τίς αὐξανόμενες προπαγανδιστικές φῆμες καί δηλώσεις πρός ὄφελος μιᾶς αὐτόνομης Μακεδονίας,, μέ τήν ἔνδειξη ὅτι ἡ ἑλληνική ἐπικράτεια θά μποροῦσε νά συμπεριληφθεῖ σέ αὐτή τήν κατάσταση.
Μάλιστα ὁ Ἀμερικανός ὑπουργός ἀναφέρεται στήν ἐπίσημη πολιτική τῆς ἀμερικανικῆς κυβερνήσεως πού εἶχε ἀποφασίσει τότε «νά ἀντιταχθεῖ σέ κάθε ἀναβίωση τοῦ μακεδονικοῦ ζητήματος πού σχετίζεται μέ τήν Ἑλλάδα». Καί συνέχιζε λέγοντας ὅτι ἡ ἀμερικανική κυβέρνηση «θεωρεῖ ὑπεύθυνη κάθε κυβέρνηση ἤ ὁμάδα κυβερνήσεων πού ἀνέχονται ἤ ἐνθαρρύνουν ἀπειλητικές ἤ ἐπιθετικές πράξεις «μακεδονικῶν δυνάμεων» κατά τῆς Ἑλλάδος».
Αὐτά ἔγραφε τό 1944 ὁ Ἀμερικανός ὑπουργός τῶν Ἐξωτερικῶν Στετίνιους, ἐκφράζοντας τήν ἀλήθεια γιά τά γεγονότα καί τή Μακεδονία.
Δέν εἶναι μόνο ὁ Ἀμερικανός ὅμως ἐπίσημος πού ἀναφέρεται στίς προθέσεις τῶν Σκοπιανῶν πού ἐξυπηρετοῦν τίς ἐπεκτατικές καί ἀλυτρωτικές βλέψεις τους. Εἶναι καί ὅσα ὁμολόγησε στίς 3 Ἰουνίου τοῦ 1992 ὁ πρώην πρόεδρος τῆς χώρας ὁ Κίρο Γκλιγκόροφ γιά τήν ἐθνική ταυτότητα τῶν Σκοπίων καί, φυσικά, δέν ἐπιδέχεται καμία ἀμφισβήτηση. «Εἴμασθε Σλάβοι», ἔλεγε, «καί ἤρθαμε στόν τόπο αὐτό, στή Μακεδονία, αἰῶνες μέ τούς ἀρχαίους Μακεδόνες καί τόν Μέγα Ἀλέξανδρο. Δέν ἔχουμε καμία σχέση μέ αὐτόν οὔτε καί μέ τήν ἱστορία του. Ἐμεῖς εἴμασθε σλαβικῆς καταγωγῆς καί θά πρέπει νά τό κατανοήσουμε ὅλοι, γιατί διαφορετικά θά βρεθοῦμε νά ὑποστηρίζουμε ὅτι καί οἱ πρωτόπλαστοι εἶναι «δῆθεν Μακεδόνες» καί ὁ παράδεισος μᾶς ἀνήκει».
Αὐτά ἔλεγε ὁ Κίρο Γκλιγκόροφ καί αὐτά εἶναι ἡ ὁμολογία τῆς ἀλήθειας ἀπό ἕναν πολιτικό πού καταρρίπτει ἀπό μόνος του ὅσα γιά χρόνια ἐπιχειροῦσε νά ἐπιβάλει ἡ σκοπιανή προπαγάνδα.
Πῶς, λοιπόν, εἶναι δυνατόν νά δεχθοῦμε ἐμεῖς μία ὀνομασία σύνθετη γιά τή γειτονική χώρα μέ συνθετικό ἕνα ὄνομα μέ τό ὁποῖο δέν ἔχουν καμία σύνδεση παρά μόνο ἀλυτρωτικές φιλοδοξίες, μέ τό ὄνομα τῆς Μακεδονίας μας; Δέν εἶναι δυνατόν νά τό δεχθοῦμε, οὔτε τό ὄνομα «Μακεδονία» γιά τό γειτονικό κράτος μέ ὁποιοδήποτε προσδιορισμό, οὔτε τή μακεδονική ταυτότητα, οὔτε τή μακεδονική γλώσσα, οὔτε τίποτε ἀπό ὅλα αὐτά, γιατί ὅλα αὐτά καπηλεύονται τή δική μας ταυτότητα καί τή δική μας ἱστορία καί ἀποβλέπουν μόνο στό νά γίνουν αὐτοί οἱ κυρίαρχοι τοῦ ὀνόματος καί τῆς ταυτότητος τῆς Μακεδονίας, καί ἐμεῖς πού ἀγωνισθήκαμε γιά ὅλα αὐτά καί οἱ πατέρες μας θυσιάσθηκαν καί ἔχυσαν τό αἷμα τους νά γίνουμε ἕνα μέρος τῆς Μακεδονίας τό ὁποῖο θά ἐποφθαλμιοῦν μέ ψευδῆ ἐπιχειρήματα γιά νά ἱκανοποιήσουν τά ὑποχθόνια σχέδιά τους, ἀκρωτηριάζοντας τήν πατρίδα μας.
Αὐτό θά πρέπει νά τό συνειδητοποιήσουμε καί νά τό ἀπαιτήσουμε ἀπό ὅλους τούς πολιτικούς μας. Ὅποια λάθη καί ἐάν ἔγιναν στό παρελθόν, δέν ὑπάρχει λόγος νά συνεχίζονται. Δέν ἔχουμε λόγο καί δέν πρέπει νά ὑποχωρήσουμε στό θέμα αὐτό τῆς Μακεδονίας. Δέν εἶναι δυνατόν νά προδώσουμε τήν ταυτότητα καί τήν ἱστορία μας γιά τά συμφέροντα κάποιων ἄλλων. Αὐτό θά πρέπει ἐπιτέλους νά τό κατανοήσουμε καί νά ὑψώσουμε τό ἀνάστημά μας γιά τό ὄνομα καί τήν ἱστορία τῆς Μακεδονίας μας, ἐάν θέλουμε νά συνεχίσουμε νά ὑπάρχουμε ὡς ἔθνος, ὡς Ἕλληνες καί ὡς Μακεδόνες.
ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΒΕΡΟΙΑΣ, ΝΑΟΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΜΠΑΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ
1. Ἡ Μακεδονία εἶναι ἑλληνική. Δέν χαρίζουμε σέ κανένα οὔτε τό ὄνομά της οὔτε παράγωγό του καί ἀρνούμεθα κάθε σύνθετη ὀνομασία.
2. Συνεχίζουμε τόν ἀγώνα γιά τά δίκαια τῆς Μακεδονίας μας πιστοί στήν ἱστορία καί τήν παράδοση τῶν πατέρων μας καί τῆς Ἐκκλησίας μας, πού ἦταν πάντοτε στήν πρωτοπορία τοῦ ἀγώνα γιά τή Μακεδονία καί πότισε τό χῶμα της μέ τό αἷμα τῶν παιδιῶν της καί τῶν κληρικῶν της.
3. Ἡ Μακεδονία εἶναι καί θά παραμείνει ἑλληνική.