Κατά το διήμερο 29 και 30 Ιανουαρίου εορτάστηκε στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας η εορτή των Τριών Ιεραρχών, προστατών της Παιδείας και των Γραμμάτων.
Το εσπέρας της Κυριακής 29 Ιανουαρίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στον πανηγυρικό εσπερινό στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας και στη συνέχεια μίλησε στην εκδήλωση απονομής τιμητικών διακρίσεων σε μαθητές και μαθήτριες των Γυμνασίων της Αλεξάνδρειας που αρίστευσαν στο παρελθόν σχολικό έτος.
Την Δευτέρα το πρωί ο Σεβασμιώτατος λειτούργησε, κήρυξε το θείο λόγο και στη συνέχεια τέλεσε μνημόσυνο για τους κοοιμηθέντες εκπαιδευτκούς στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Βεροίας.
Η ομιλία του Σεβασμιωτάτου στην εκδήλωση της Αλεξάνδρειας
«Χαίροις ἱεραρχῶν ἡ Τριάς … ἡ τῶν ἀνθρώπων χαρά καί τῆς οἰκουμένης οἱ διδάσκαλοι».
Παραμονή τῆς ἑορτῆς τῶν τριῶν μεγίστων φωστήρων τῆς τρισηλίου Θεότητος, τῶν τριῶν οἰκουμενικῶν διδασκάλων καί προστατῶν τῆς ἑλληνικῆς καί ὀρθοδόξου παιδείας μας, καί, ὅπως κάθε χρόνο, ἐδῶ στήν Ἀλεξάνδρεια τούς τιμοῦμε ἰδιαιτέρως, τιμώντας συγχρόνως καί τούς μαθητές τῶν Γυμνασίων καί τῶν Λυκείων πού διακρίθηκαν γιά τήν ἐπιμέλεια καί τίς ἐπιδόσεις τους, ἀκολουθώντας τό φωτεινό παράδειγμα τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν.
Τούς τιμοῦμε, γιατί, ὅπως ἀκούσαμε πρό ὀλίγου στά ἀπόστιχα τοῦ ἑσπερινοῦ, οἱ τρεῖς μεγάλοι πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, οἱ τρεῖς κορυφαῖοι Ἱεράρχες, εἶναι ἐκτός τῶν ἄλλων καί «ἡ τῶν ἀνθρώπων χαρά».
Γιατί ὅμως ὁ ἱερός ὑμνογράφος ἐπιλέγει αὐτόν τόν χαρακτηρισμό γιά νά περιγράψει καί νά ἐγκωμιάσει τούς τρεῖς Ἱεράρχες;
Τόν ἐπιλέγει, ἀδελφοί μου, γιά δύο λόγους. Ὁ πρῶτος λόγος εἶναι, διότι ἡ χαρά εἶναι τό διαρκές ζητούμενο τοῦ ἀνθρώπου κάθε ἡλικίας καί κάθε ἐποχῆς. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἕνας κυνηγός τῆς χαρᾶς. Αὐτήν ἀναζητοῦν καί αὐτήν ἐπιδιώκουν καί τά παιδιά καί οἱ νέοι καί οἱ μεγαλύτεροι, γιατί ἡ χαρά εἶναι ἡ φυσική κατάσταση τῆς ψυχῆς, τήν ὁποία ἀμαυρώνει καί παραμορφώνει ἡ καθημερινότητα μέ τήν ἁμαρτία καί τήν κακία της, μέ τίς μικρότητες καί τούς ἐγωισμούς της.
Τή χαρά ἐπιδιώκουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά συχνά τήν ἀναζητοῦμε σέ ὑποκατάστατά της, σέ πράγματα πού μᾶς τήν προσφέρουν προσωρινά, γιά νά μᾶς ἀπογοητεύσουν στή συνέχεια περισσότερο.
Τή χαρά ἀναζητοῦμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά ξεχνοῦμε ὅτι ὁ μόνος πού μπορεῖ νά ἀποκαταστήσει στή ζωή μας τήν χαρά εἶναι αὐτός πού τήν ἔβαλε στή ζωή μας, δηλαδή ὁ Χριστός, ὁ ὁποῖος καί μπορεῖ νά μᾶς τήν χαρίσει καί πάλι, πλήρη καί τελεία, ἐφόσον ἐμεῖς τόν ἀκολουθοῦμε καί ἐμπιστευόμαστε τή ζωή μας στά χέρια του.
Καί αὐτό ἔκαναν, ἀδελφοί μου, οἱ ἑορταζόμενοι τρεῖς Ἱεράρχες. Ἔζησαν οἱ ἴδιοι τή χαρά τοῦ Χριστοῦ, γιατί ἔζησαν σύμφωνα μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές του. Ἔζησαν τή χαρά τοῦ Χριστοῦ στήν πληρότητά της, γιατί ἐμπιστεύθηκαν τή ζωή τους στήν ἀγάπη του, καί δέν τήν ἔχασαν ἀκόμη καί ὅταν δοκιμαζόταν ἀπό θλίψεις καί πειρασμούς.
Καί αὐτή τή χαρά ἀκτινοβολοῦσαν καί μετέδιδαν σέ ὅσους τούς πλησίαζαν. Αὐτή τή χαρά μεταδίδουν καί σέ ὅσους θέλουν καί προσπαθοῦν νά μιμηθοῦν μέ τή ζωή τους τή ζωή τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν.
Ὁ δεύτερος λόγος γιά τόν ὁποῖο τούς χαρακτηρίζει ὁ ἱερός ὑμνογράφος «τῶν ἀνθρώπων χαρά» εἶναι διότι οἱ τρεῖς μεγάλοι πατέρες κατόρθωσαν μέ τή μελέτη καί τόν ἀγώνα τους νά φθάσουν ὄχι μόνο τήν κορυφή τῆς γνώσεως ἀλλά καί τήν κορυφή τῆς ἁγιότητος. Καί τόσο ἡ γνώση ὅσο καί ἡ ἀρετή προσφέρουν στόν ἄνθρωπο ψυχική καί πνευματική ἀνάταση πού τοῦ δίνει χαρά, τήν ὁποία μπορεῖ νά μεταδίδει μέ τά ἔργα του καί στούς ἄλλους ἀνθρώπους.
Καί αὐτό τό ἔκαναν κατ᾽ἐξοχήν οἱ τρεῖς ἑορταζόμενοι Ἱεράρχες, γιατί ἔθεσαν στή διακονία τῶν ἀνθρώπων καί τή γνώση τους καί τήν ἀρετή τους, καί μᾶς κάνουν ὅλους μέ τά ἔργα τους κοινωνούς τῆς χαρᾶς τήν ὁποία οἱ ἴδιοι ἀπολάμβαναν στή γῆ καί ἀπολαμβάνουν σέ ἀπόλυτο βαθμό στόν οὐρανό.
Ἀδελφοί μου, σέ ἕνα κόσμο πού διψᾶ γιά τή χαρά, πού ποθεῖ τή χαρά ὡς τό ἀντίδοτο τῆς λύπης, πού τοῦ προξενοῦν ὅσα συμβαίνουν στόν κόσμο μας, τό μήνυμα τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν, πού ἀποτελοῦν τή χαρά τῶν ἀνθρώπων, εἶναι μήνυμα αἰσιοδοξίας καί ἐλπίδος γιά ὅλους μας καί κυρίως γιά τούς νέους καί τά παιδιά μας. Εἶναι μήνυμα ἐλπίδος καί αἰσιοδοξίας γιά τά παιδιά μας, γιά τούς μαθητές μας, πού τιμοῦμε καί βραβεύουμε σήμερα, ἑορτή τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν, ἑορτή τῶν γραμμάτων καί τῆς παιδείας.
Ἡ δική τους πρόοδος καί ἡ δική τους ἐπιτυχία ἀποτελεῖ χαρά γιά ὅλους μας καί γι᾽ αὐτό χαιρόμαστε ἀπόψε μαζί τους καί τούς συγχαίρουμε ἐγκάρδια. Καί μαζί τους συγχαίρουμε καί τούς δασκάλους καί τούς καθηγητές τους καί ὅλους ὅσους προσπάθησαν καί ἀγωνίσθηκαν στόν στίβο τῆς παιδείας καί τῆς μορφώσεως καί τιμοῦν ἀπόψε τούς τρεῖς μεγίστους φωστῆρες ὡς προστάτες τους.
Καί εὐχόμαστε ὁλοκάρδια καί πατρικά καί στούς μαθητές καί τίς μαθήτριες πού ἀρίστευσαν καί βραβεύουμε σήμερα, ἀλλά καί σέ ὅλους τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες, καί τούς ἐκπαιδευτικούς μας, νά ἔχουν πάντοτε τή χάρη καί τήν εὐλογία τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν στήν προσπάθειά τους καί τό παράδειγμά τους νά τούς ἐμπνέει πάντοτε στό ἔργο τους.
Η ομιλία του Σεβασμιωτάτου κατά τη θεία Λειτουργία της εορτής
«Ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσιν τόν πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς».
Ἑορτή τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν, ἑορτή τῶν μεγίστων φωστήρων τῆς τρισηλίου θεότητος καί ἡ Ἐκκλησία τούς τιμᾶ ὡς θεόλογους, ὡς ποιμένες, ὡς διδασκάλους, ὡς παιδαγωγούς, ὡς ἐργάτες τῆς ἀληθείας, ὡς σκαπανεῖς τοῦ πνεύματος, ὡς ἀνθρώπους τῆς ἀγάπης καί τῆς θυσίας, ὡς προστάτες τῶν γραμμάτων καί τῆς παιδείας.
Καί ὅλες αὐτές οἱ ἰδιότητες οἱ ὁποῖες χαρακτηρίζουν καί προσδιορίζουν τούς τρεῖς κορυφαίους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν Μέγα Βασίλειο, τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο καί τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο, δέν εἶναι ἐγκώμια καί ἔπαινοι πού δέν ἔχουν κανένα ἀντίκρισμα καί εἶναι κενά περιεχομένου.
Στίς ἰδιότητες αὐτές ἀντιστοιχοῦν τά ἔργα τῶν τριῶν μεγάλων Ἱεραρχῶν, τά ἔργα μέ τά ὁποῖα πλούτισαν τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί ἔκαναν τούς ἀνθρώπους ὅλων τῶν ἐποχῶν νά δοξάζουν χάρη σ᾽αὐτά τόν Θεό. Εἶναι αὐτά τά ἔργα μέ τά ὁποῖα οἱ τρεῖς φωτολαμπεῖς διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας ἐξεπλήρωσαν τήν ἐντολή τοῦ Κυρίου «ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσι τόν Πατέρα ὑμῶν ἐν τοῖς οὐρανοῖς».
Καί τήν πραγματικότητα αὐτή ἐπιβεβαιώνουμε ὅλοι μας σήμερα, ὅσοι συγκεντρωθήκαμε στόν ἱερό ναό τοῦ πολιούχου μας ἁγίου Ἀντωνίου ἀλλά καί σέ ὅλους τούς ναούς τῆς πόλεώς μας καί τῆς πατρίδος μας, γιά νά τιμήσουμε μαζί μέ τά σχολεῖα μας τούς τρεῖς Ἱεράρχες.
Ἤρθαμε νά τιμήσουμε τήν προσφορά τους στήν Ἐκκλησία καί στόν κόσμο. Ἤρθαμε νά τιμήσουμε τή σοφία καί τήν ἁγιότητά τους. Ἤρθαμε νά τιμήσουμε τό κοινωνικό τους ἔργο καί τήν προσφορά τους στόν Ἑλληνισμό. Ἤρθαμε ὅμως νά δοξάσουμε μαζί μέ αὐτούς, μαζί μέ τόν οὐρανοφάντορα Μέγα Βασίλειο, τόν μύστη τῆς θεολογίας Γρηγόριο τόν Ναζιανζηνό, καί τόν βαθυστόχαστο ἑρμηνευτή τοῦ ἀποστόλου Παύλου ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο, καί τόν Θεό μας.
Γιατί τά δικά τους ἔργα, ἡ δική τους προσφορά, ἡ δική τους ζωή τόν Θεό μᾶς δείχνει, πρός τόν Θεό μᾶς ὁδηγεῖ, τόν Θεό μᾶς παρακινεῖ νά δοξάζουμε, διότι ἀνέδειξε στόν κόσμο μας, ἀνέδειξε στήν Ἐκκλησία, τίς ἱερές μορφές τῶν ἁγίων τριῶν Ἱεραρχῶν.
Δοξάζοντας ἔτσι σήμερα τούς τρεῖς Ἱεράρχες, δοξάζουμε τόν Θεό, ἐκπληρώνοντας καί ἐμεῖς στό μέτρο πού μᾶς ἀναλογεῖ τήν ἐντολή τοῦ Κυρίου πού προέταξα τῆς ὁμιλίας μου: «ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσιν τόν Πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς».
Καί ἄν οἱ τρεῖς θεοφόροι Πατέρες πού τιμοῦμε σήμερα, οἱ τρεῖς κορυφαῖοι Ἱεράρχες, ἀπολαμβάνουν καί στή γῆ καί στόν οὐρανό τή δόξα πού ὑποσχέθηκε ὁ Θεός σέ ὅσους θά ζήσουν σύμφωνα μέ τίς ἐντολές του καί θά διδάξουν σύμφωνα μέ αὐτές τούς ἀνθρώπους, λέγοντας, «ὅς ἄν ποιήσῃ καί διδάξῃ οὗτος μέγας κληθήσεται», δέν στερούμεθα καί ἐμεῖς, ὅσοι τιμοῦμε τούς ἁγίους τρεῖς Ἱεράρχες, τήν ἀμοιβή μας γιά τήν τιμή πού ἀποδίδουμε στούς ἁγίους ἀλλά καί τή δόξα πού ἀποδίδουμε στόν Θεό χάρη τῶν ἁγίων μεγάλων τριῶν Ἱεραρχῶν.
Ἡ σημερινή, λοιπόν, μετοχή μας στή θεία Λειτουργία ἐπί τῇ ἑορτῇ τῶν τριῶν μεγίστων φωστήρων τῆς Ἐκκλησίας καί συγχρόνως ἡ δοξολογία τοῦ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ γιά ὅσα θαυμαστά ἐποίησαν οἱ τρεῖς θεοφόροι Πατέρες ἐν ὀνόματι τοῦ Θεοῦ καί μέ τή δύναμη καί τή χάρη του, ἀξιώνουν καί μᾶς τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία καί θά μᾶς ἐνισχύει στήν προσπάθειά μας νά τιμήσουμε μέ τά ἔργα μας τούς ἁγίους τρεῖς Ἱεράρχες. Διότι, ἀδελφοί μου, ἡ πραγματική τιμή τῶν ἁγίων, ὅπως μᾶς διδάσκουν οἱ ἴδιοι οἱ τρεῖς Ἱεράρχες, εἶναι ἡ μίμηση τῶν ἁγίων.
Καί ἐάν ἐκεῖνοι κατόρθωσαν μέ τά ἔργα τους νά γίνουν φῶς τοῦ κόσμου· ἐάν μέ τά ἔργα τους κατόρθωσαν νά ἐπηρεάσουν τήν ἐξέλιξη τοῦ κόσμου καί τῆς Ἐκκλησίας, νά ἐκκεντρίσουν τόν χριστιανισμό μέ τόν Ἑλλληνισμό καί τόν Ἑλληνισμό μέ τόν χριστιανισμό· ἐάν μέ τά ἔργα τους κατόρθωσαν νά ἐκκεντρίσουν τήν κοινωνία μέ τά θεῖα μηνύματα τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον καί τῆς ἀλληλεγγύης πρός τόν συνάνθρωπο, κάνοντάς τα πράξη μέ τά ἔργα καί τίς δράσεις τους στήν Καισάρεια, τήν Ἀντιόχεια τήν Κωνσταντινούπολη καί ὅπου ἀλλοῦ βρέθηκαν, ἐμεῖς ἔχουμε τό χρέος νά προσπαθήσουμε νά ἐπιτύχουμε αὐτά πού ἐπέτυχαν ἐκεῖνοι στό μικρό μας περιβάλλον. Ἔχουμε χρέος νά προσφέρουμε τήν ἀγάπη καί τήν ἀλληλεγγύη πρός τόν συνάνθρωπό μας. Ἔχουμε χρέος νά ἀξιοποιήσουμε τίς γνώσεις μας γιά τό κοινό καλό καί τό συμφέρον τῶν ἀνθρώπων. Ἔχουμε χρέος νά ζοῦμε καί νά δροῦμε σύμφωνα μέ τήν ἐντολή τοῦ Χριστοῦ, τήν ὁποία εἶχαν οἱ τρεῖς Ἱεράρχες ὡς γνώμονα τῆς ζωῆς τους: «οὕτω λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσιν τόν Πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς», γιά νά δοξάζεται καί νά εὐλογεῖται καί δι᾽ ἡμῶν ὁ θαυμαστός ἐν τοῖς ἁγίοις του Θεός.