Ιερός Ναός Αγίου Λουκά του Ιατρού

ΒΙΟΣ ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ

Ο Βαλεντίν Φέλιξ Βόινο Γιασενέτσκι, ο γνωστός σήμερα Άγιος Λουκάς αρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως και Κριμαίας, γεννήθηκε στις 14 Απριλίου 1877 στο Κερτς από ρωμαιοκαθολικό πατέρα και ορθόδοξη μητέρα. Μετά την ολοκλήρωση των εγκύκλιων σπουδών του, εγγράφεται αρχικά στη Νομική Σχολή την οποία και σύντομα εγκατέλειψε. Στη συνέχεια μετακομίζει στο Μόναχο για σπουδές στη Σχολή Καλών Τεχνών πλάι σε επιφανείς καλλιτέχνες τις εποχής. Τελικά,  η αγάπη για προσφορά στον πλησίον κερδίζει τον νεαρό Βαλεντίν. Επιστρέφει στην οικογένεια του στο Κίεβο και το 1898 αποφασίζει να φοιτήσει στην Ιατρική Σχολή του, φημισμένου για το υψηλό του επίπεδο, Πανεπιστημίου του Κιέβου.

Από τα πρώτα βήματα των σπουδών του ήταν έκδηλο το ενδιαφέρον του για την ανατομία. Το 1903 τελειώνει ως αριστούχος τις σπουδές του με την ειδικότητα του χειρουργού και εξειδικεύεται στις οφθαλμολογικές επεμβάσεις.

Κατά τον Ρωσο-Ιαπωνικό πόλεμο, ένα μόλις έτος μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, προσφέρει με μεγάλη επιτυχία τις υπηρεσίες του ως εθελοντής ιατρός και διευθυντής χειρουργικού τμήματος του στρατιωτικού νοσοκομείουστην Άπω Ανατολή.  Εκεί γνωρίζει την Άννα Βασιλίγιεβνα, εθελόντρια νοσοκόμα, η οποία έμελλε να γίνει η σύζυγος και μητέρα των 4 παιδιών του. Μέχρι το 1917 εργάζεται σε διάφορα επαρχιακά νοσοκομεία ως ιατρός όλων των ειδικοτήτων. Τότε  η σύζυγος του Άννα ασθενεί από τη μολυσματική νόσο της φυματίωσης και αναγκάζονται να μετακομίσουν στην Τασκένδη. Ἀμεσα διορίζεται αρχίατρος στο νοσοκομείο, πρωτοστατεί στην ίδρυση του πανεπιστημίου της Τασκένδης και σε δύο χρόνια εκλέγεται καθηγητής της τοπογραφικής ανατομίας και χειρουργικής,  στο πανεπιστήμιο της Τασκένδης. Το 1919 η Ρωσική επανάσταση είχε ήδη αρχίσει και η Εκκλησία βρισκόταν στο στόχαστρο των Μπολσεβίκων. Τότε ο Βαλεντίν, ως θύμα πλεκτάνης, συλλαμβάνεται και φυλακίζεται για πρώτη φόρα. Η περιπέτεια αυτή, πάρα την αποκάλυψη τελικά της πλεκτάνης και την αίσια έκβαση της, ήταν αρκετή για να ταράξει την ήδη κλονισμένη υγεία της συζύγου του. Η Άννα λίγες ημέρες αργότερα αφήνει την τελευταία της πνοή. Ο γιατρός που περνούσε ατελείωτες ώρες, ημέρα και νύχτα, στο νοσοκομείο, ώστε να καταφέρει να καλύψει τις πολλές ανάγκες των ασθενών, δεν διέθετε τον χρόνο που απαιτείται για την ανατροφή των παιδιών. Έτσι ανέθεσε τη φροντίδα τους στην Σοφία Σεργκέγεβνα, μία πιστή νοσοκόμα, που στάθηκε στα παιδιά σαν δεύτερη μητέρα.

Ο Άγιος Λουκάς διακρινόταν για τη μεγάλη του πίστη, η οποία ήταν έκδηλη ακόμα και στις δύσκολες εποχές του αθεϊστικού καθεστώτος. Πριν ξεκινήσει κάθε χειρουργική επέμβαση προσευχόταν για λίγο και με γάζες ποτισμένες στο ιώδιο σχημάτιζε το σημείο του σταυρού στην περιοχή που θα γινόταν η επέμβαση. Αρνούνταν να προβεί σε οποιαδήποτε επέμβαση, αν δεν υπήρχε στο χειρουργείο η εικόνα της Παναγίας. Ο ιατρός είχε ενεργή συμμετοχή στη ζωή της Εκκλησίας, μάλιστα υπερασπίστηκε την κανονική τάξη και τον αρχιεπίσκοπο της Τασκένδης Ιννοκέντιο, όταν αυτός κατηγορήθηκε από τους σχισματικούς. Βλέποντας όλα του αυτά τα χαρίσματα, την αγάπη για τον Θεό και την Εκκλησία, τη φιλανθρωπία και τη θυσιαστική προσφορά του, την ακέραιη πίστη του και το σθένος του να την υπερασπίζεται χωρίς ίχνος φόβου ή δειλίας, ο Αρχιεπίσκοπος Ιννοκέντιος προτείνει στον Βαλεντίν να γίνει εργάτης στον αμπελώνα του Κυρίου. Ο Άγιος χειροτονείται στις 26 Ιανουαρίου 1921 διάκονος και σε μία εβδομάδα πρεσβύτερος.

Δύο χρόνια αργότερα, το 1922, η σχισματική «Ζωντανή Εκκλησία» εκδιώκει τον επίσκοπο Ιννοκέντιο και αφήνει την πόλη της Τασκένδης στο έλεος των σχισματικών. Κλήρος και λαός της Τασκένδης εκλέγουν επίσκοπο της περιοχής τον Βαλεντίν. Πριν τη  χειροτονία τελείται μυστικά στην οικία του ιατρού η ακολουθία της μοναχικής κουράς. Ο αρχίατρος Βαλεντίν γίνεται μοναχός και λαμβάνει το όνομα Λουκάς. Ταξιδεύει στο Πετζικέντ για να χειροτονηθεί επίσκοπος. Αυτό ήταν αρκετό για να εξοργίσει τους ανθρώπους του καθεστώτος, οι οποίοι τον κατηγορούν για προδοσία και τον οδηγούν στη φυλακή.

Όσον καιρό βρίσκεται στη φυλακή ο λόγος, οι πατρικές νουθεσίες και οι συμβουλές του μένουν ζωντανές στην καρδιά του ποιμνίου του που απέχει από τους ναούς  τους οποίους έχει καταλάβει με τη βία η «Ζωντανή Εκκλησία». Η κρατική πολιτική διοίκηση βλέποντας τη δύναμη της επιρροής των λόγων του αποφασίζει πως θα  ήταν καλύτερο για το καθεστώς να απομακρυνθεί από την Τασκένδη. Το καθεστώς αποφάνθηκε… εξορία. Την ώρα της απομάκρυνσης του πλήθος κόσμου στάθηκε στις γραμμές του τρένου, ώστε να εμποδίσει την αναχώρηση. Ο κόσμος απομακρύνθηκε τελικά με την επέμβαση της αστυνομίας και ο επίσκοπος Λουκάς πήρε τον μακρύ και βασανιστικό δρόμο της εξορίας. Φυλακίζεται σε άθλιες συνθήκες στη Μόσχα και παρά τις αντίξοες συνθήκες δεν χάνει ποτέ την εσωτερική του γαλήνη και την εμπιστοσύνη στο Θεό. Φερόταν με ευγένεια σε όλους τους κρατουμένους με αποτέλεσμα ακόμα και οι πιο επιφυλακτικοί και αρνητικοί απέναντι του να του φέρονται με πολύ σεβασμό.

Το 1926 επιστρέφει στην Τασκένδη όμως οι συκοφαντίες, ακόμη και των συνεργατών του, τον αναγκάζουν να παραιτηθεί από την έδρα του και να οδηγηθεί για ακόμη μία φορά στην εξορία, παρά το γεγονός πως η βεβαρυμμένη κατάσταση της υγείας του δεν επέτρεπε κάτι τέτοιο. Αρχικά εγκαθίσταται ως εξόριστος στο Γενισέικ της Σιβηρίας και αργότερα το καθεστώς τον στέλνει 2.000 χιλιόμετρα πιο μακριά, στο  Τουρουχάνσκ. Και στο Τουρουχάνσκ καταφέρνει να κερδίσει τον σεβασμό και την αγάπη των κατοίκων και αυτό έχει ως αντίτιμο μία νέα εξορία, αυτή τη φορά στο χωριό Πλάχινο. Το Πλάχινο βρίσκεται πέρα από τον Αρκτικό κύκλο, κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο ο ήλιος δεν ανατέλλει και οι συνθήκες ήταν απαγορευτικές για την κατάσταση της υγείας του. Υποφέρει τα πάνδεινα τόσο από τους κατοίκους του χωριού, όσο και από τις καιρικές συνθήκες. Η ζωή του βρίσκεται σε κίνδυνο. Ευτυχώς δύο μήνες μετά, έπειτα από έντονες διαμαρτυρίες των κατοίκων του Τουρουχάνσκ, με αφορμή τον θάνατο ενός αγρότη λόγω έλλειψης ιατρού, αναγκάζουν τις αρχές να υποχωρήσουν και να επιτρέψουν την επιστροφή του Αγίου στο Τουρουχάνσκ.

Μετά το τέλος αυτής της εξορίας επιστρέφει και πάλι στην Τασκένδη συνεχίζοντας το φιλανθρωπικό του έργο. Οι αντίπαλοι του δεν  έχουν ησυχάσει, αναζητούν συνεχώς αφορμές, τον συλλαμβάνουν, τον ανακρίνουν, τον δικάζουν, τον φυλακίζουν για έναν χρόνο και τελικά για ακόμη μία φορά τον εξορίζουν στη Βόρεια Ρωσία. Η κατάσταση της υγείας του επιδεινώνεται, αρχίζει να χάνει την όραση του, αλλά ευτυχώς η εξορία τελειώνει και σαν λιμάνι στη γεμάτη τρικυμίες ζωή του Αγίου, έρχονται δύο χρόνια ηρεμίας. Την περίοδο αυτών των δύο ετών εργάζεται σε διάφορα νοσοκομεία κοντά στην Τασκένδη  ως αρχίατρος, χωρίς όμως να πάψουν ποτέ οι πιέσεις για εγκατάλειψη της ιεροσύνης.

Το 1937, σε ηλικία 60 ετών, συλλαμβάνεται για τέταρτη φόρα. Υπομένει φοβερά βασανιστήρια, αλυσιδωτές ανακρίσεις, απεργίες πείνας, εξαθλίωση.

Το 1941 τα χιτλερικά στρατεύματα εισέρχονται στη Ρωσία. Ο επίσκοπος Λουκάς αν και εξόριστος, θέτει τον εαυτό  τουστην υπηρεσία της πατρίδας του που δοκιμάζεται. Προσφέρει εθελοντικά τις ιατρικές του υπηρεσίες στους τραυματίες του πολέμου και η προσφορά του αναγνωρίζεται από το καθεστώς που τον διορίζει αρχίατρο σε στρατιωτικό νοσοκομείο και σύμβουλο όλων των νοσοκομείων της περιοχής του Κρασνογιάρσκ.

Το 1942 η στάση της πολιτείας αλλάζει. Οι ναοί ανοίγουν ξανά τις πύλες τους, ο κόσμος βρίσκει καταφύγιο στις εκκλησίες και ο επίσκοπος Λουκάς προάγεται σε αρχιεπίσκοπο Κρασνογιάρσκ. Το 1946 η προσφορά του κατά τη διάρκεια του πολέμου αλλά και η συνεισφορά του στην επιστήμη της ιατρικής, αναγνωρίζεται και βραβεύεται με το βραβείο Στάλιν.

Σε ηλικία 70 ετών εκλέγεται αρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως και Κριμαίας. Η μεταπολεμική περίοδος είναι ιδιαίτερα δύσκολη· ανέχεια, πείνα, άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Το σπίτι του γιατρού γίνεται καταφύγιο των αναγκεμένων·καθημερινά προσφέρει γεύματα σε δεκάδες απόρους της περιοχής. Το καθεστώς και πάλι πολεμά τον επίσκοπο, αποκλείει τη συμμετοχή του από οποιοδήποτε επιστημονικό συνέδριο. Ο Αρχιεπίσκοπος αγωνίζεται να ανοίξει τις εκκλησίες, κηρύττει παντού και συνεχώς τον λόγο του θεού, ενώ ποτέ δεν σταματά να προσφέρει αναργύρως τις ιατρικές του υπηρεσίες.

Στα επόμενα χρόνια η όραση του επιδεινώνεται, η υγεία του δεν του επιτρέπει να χειρουργεί και στρέφει πλήρως το ενδιαφέρον του στην εκκλησιαστική ζωή. Το 1956 τυφλώνεται οριστικά. Τα Χριστούγεννα του 1960 λειτουργεί για τελευταία φορά και μέχρι την κοίμηση του περιορίζεται στο να κηρύττει. Στις 11 Ιουνίου του 1961 αφήνει την τελευταίατου πνοή.

Ο Αρχιεπίσκοπος Λουκάς ήταν λαμπρός επιστήμονας. Σε ηλικία μόλις 29 ετών ανακάλυψε μια νέα μέθοδο τοπικής αναισθησίας στο ισχιακό νεύρο. Κατά τις φυλακίσεις και εξορίες του ολοκλήρωσε το σύγγραμμα του «Δοκίμια για τη χειρουργική των πυογόνων λοιμώξεων» του οποίου η έκδοση για πολλά χρόνια καθυστέρησε, διότι επέμενε να γραφεί στο εξώφυλλο το αρχιερατικό του αξίωμα. Το 1924 στο Γενισέικ επιχείρησε την πρώτη στον κόσμο μεταμόσχευση νεφρού από ζώο σε άνθρωπο. Επίσης, δημιούργησε το πρώτο τμήμα πυογόνων λοιμώξεων σε ολόκληρη την Ε.Σ.Σ.Δ..

Εκτός όμως  από λαμπρός επιστήμονας ήταν και ένας Άγιος άνθρωπος που ακολούθησε το παράδειγμα του Εσταυρωμένου σε όλη του τη ζωή «διῆλθεν εὐεργετῶν και ἰώμενος». Υπέμεινε συκοφαντίες, διωγμούς, εξορίες για την αγάπη του Χριστού, ανάλωσε τον εαυτό του στη διακονία του ανθρώπου, «αγάπησε το μαρτύριο, το οποίο τόσο παράξενα καθαρίζει την ψυχή».

Τον Νοέμβριο του 1995 γίνεται η επίσημη αγιοκατάταξη του και τον Μάρτιο του επόμενου έτους η ανακομιδή των ιερών του λειψάνων. Τα άγια λείψανα του εξέπεμπαν μία άρρητη ευωδία και πολλοί ασθενείς που τα προσκύνησαν θεραπεύτηκαν θαυματουργικά.

Η προσκύνηση των ιερών λειψάνων του Αγίου, η επίκληση του ονόματος του αλλά και η ξαφνική του εμφάνιση στη ζωή ακόμη και ανθρώπων που δεν τον γνωρίζουν, έχουν οδηγήσει πολλούς ασθενείς στη θεραπεία, πολλούς ετοιμοθάνατους στη ζωή, πολλούς θλιμμένους στη χαρά, πολλούς απελπισμένους στην ελπίδα.

Τα θαύματα του Αγίου μεγάλα και αναρίθμητα. Μέσα από αυτά τα θαύματα ο πιστός λαός του Κυρίου, τον γνώρισε, τον αγάπησε, τον έβαλε στη ζωή του και αποφάσισε να ανεγείρει ναό προς τιμή του.

Στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά στη Βέροια, στην Ελλάδα, χτίζεται το νέο σπίτι του Αγίου, χτίζεται ένας μεγάλος ναός που θα χωράει όλους όσοι προσέρχονται να προσευχηθούν, να παρακαλέσουν, να ζητήσουν βοήθεια, να ευχαριστήσουν τον Άγιο. Οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες καθυστερούν την αποπεράτωση της κατασκευής του. Προσωρινά οι ακολουθίες και ιδιαίτερα η παράκληση που τελείται κάθε Τρίτη λαμβάνουν χώρο στο υπόγειο του ναού.

Αυτός ο ναός είναι το νέο σπίτι του Αγίου, είναι ο τόπος που κατοικεί και σωματικά, με την παρουσία του ιερού του λείψανου και πνευματικά ο Άγιος. Αυτός ο ναός είναι μια νέα κολυμβήθρα του Σιλωάμ που οδηγεί πολλούς ασθενείς στη θεραπεία, που κάθε πέτρα του καταμαρτυρεί τα θαύματα του Αγίου, που δείχνει πως η απόσταση από το θαύμα δεν είναι τόσο μεγάλη τελικά. Αυτός ο ναός χρειάζεται τη βοήθεια όλων μας για να ολοκληρωθεί.

Όποιος συμβάλλει στην ολοκλήρωση της κατασκευής ενός ναού, γίνεται κτήτορας και πάντα, για όσο στέκεται αυτός ο ναός μνημονεύεται στις καθημερινές ακολουθίες που τελούνται στο ναό. Όσο υπάρχει αυτός ο ναός οι ιερείς θα προσεύχονται για τους κτήτορες και τους συγγενείς τους, ώστε στους μεν ζωντανούς να χαρίζει ο Κύριος μας υγεία στους δε κεκοιμημένους να χαρίζει ανάπαυση στην ψυχή τους.

Γίνε κι εσύ κτήτορας. Σύμβαλλε στην αποπεράτωση του Ιερού Ναού του Αγίου Λουκά του Ιατρού και Θαυματουργού. Μην χάσεις την ευκαιρία να λάβεις αυτήν τη μοναδική ευλογία.

Βοήθησε και εσύ στην αποπεράτωση του Ιερού Ναού του Αγίου Λουκά του Ιατρού!

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ IBAN: GR64 0172 2430 0052 4303 3886 401

BIC: PIRΒGRAA

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ: Ιερά Μητρόπολις Βεροίας και Ναούσης – Ερανική επιτροπή Αγίου Λουκά